diff options
author | Konrad Bielak <vandut> | 2005-12-01 12:07:40 +0000 |
---|---|---|
committer | Konrad Bielak <vandut> | 2005-12-01 12:07:40 +0000 |
commit | f740bf5fbb7a921d29031185533f9e62e69f328d (patch) | |
tree | 0b614576412389628c0c3ee965f6af60c18039f8 /polish/international/Polish/free.wml | |
parent | 1b72ded16f8480cd690a7578538d5fe2e7f3b0a1 (diff) |
New update.current
CVS version numbers
polish/.wmlrc: 1.4 -> 1.5
polish/contact.wml: 1.31 -> 1.32
polish/donations.wml: 1.35 -> 1.36
polish/social_contract.wml: 1.8 -> 1.9
polish/support.wml: 1.29 -> 1.30
polish/Bugs/Developer.wml: 1.23 -> 1.24
polish/Bugs/server-control.wml: 1.10 -> 1.11
polish/Bugs/server-refcard.wml: 1.9 -> 1.10
polish/Bugs/server-request.wml: 1.7 -> 1.8
polish/CD/index.wml: 1.19 -> 1.20
polish/CD/faq/index.wml: 1.30 -> 1.31
polish/CD/http-ftp/index.wml: 1.10 -> 1.11
polish/CD/mirroring/rsync-mirrors.wml: 1.2 -> 1.3
polish/CD/vendors/index.wml: 1.24 -> 1.25
polish/CD/vendors/legal.wml: 1.8 -> 1.9
polish/MailingLists/debian-announce.wml: 1.4 -> 1.5
polish/MailingLists/disclaimer.wml: 1.2 -> 1.3
polish/News/2002/20021216.wml: 1.4 -> 1.5
polish/News/2003/20030119.wml: 1.3 -> 1.4
polish/News/2003/20030127.wml: 1.3 -> 1.4
polish/News/2003/20030811.wml: 1.5 -> 1.6
polish/News/2003/20031005.wml: 1.4 -> 1.5
polish/News/2003/20031121a.wml: 1.5 -> 1.6
polish/News/2004/20040406.wml: 1.3 -> 1.4
polish/News/2004/20040515.wml: 1.1 -> 1.2
polish/News/2004/20040524.wml: 1.4 -> 1.5
polish/News/2004/20041026.wml: 1.2 -> 1.3
polish/News/weekly/contributing.wml: 1.10 -> 1.11
polish/News/weekly/index.wml: 1.8 -> 1.9
polish/News/weekly/2004/05/index.wml: 1.3 -> 1.4
polish/News/weekly/2004/10/index.wml: 1.6 -> 1.7
polish/News/weekly/2004/11/index.wml: 1.2 -> 1.3
polish/News/weekly/2004/20/index.wml: 1.2 -> 1.3
polish/News/weekly/2004/23/index.wml: 1.5 -> 1.6
polish/News/weekly/2004/27/index.wml: 1.2 -> 1.3
polish/News/weekly/2004/32/index.wml: 1.2 -> 1.3
polish/News/weekly/2004/33/index.wml: 1.3 -> 1.4
polish/News/weekly/2004/34/index.wml: 1.3 -> 1.4
polish/News/weekly/2004/35/index.wml: 1.4 -> 1.5
polish/News/weekly/2004/36/index.wml: 1.6 -> 1.7
polish/News/weekly/2004/37/index.wml: 1.2 -> 1.3
polish/banners/index.wml: 1.2 -> 1.3
polish/consultants/757_technologies.wml: 1.3 -> 1.4
polish/consultants/aerasec.wml: 1.3 -> 1.4
polish/consultants/alex_r.wml: 1.2 -> 1.3
polish/consultants/altoros.wml: 1.3 -> 1.4
polish/consultants/andreas_o.wml: 1.2 -> 1.3
polish/consultants/andreu_i.wml: 1.2 -> 1.3
polish/consultants/andrew_f.wml: 1.2 -> 1.3
polish/consultants/anthony_p.wml: 1.3 -> 1.4
polish/consultants/avalonix.wml: 1.2 -> 1.3
polish/consultants/baltazar_q.wml: 1.2 -> 1.3
polish/consultants/bao_h.wml: 1.2 -> 1.3
polish/consultants/beeznest.wml: 1.2 -> 1.3
polish/consultants/ben_b.wml: 1.2 -> 1.3
polish/consultants/benjamin_s.wml: 1.2 -> 1.3
polish/consultants/blue_orb.wml: 1.2 -> 1.3
polish/consultants/brickred_technologies.wml: 1.2 -> 1.3
polish/consultants/bruce_p.wml: 1.2 -> 1.3
polish/consultants/bryan_b.wml: 1.2 -> 1.3
polish/consultants/carlos_hg.wml: 1.3 -> 1.4
polish/consultants/catalyst.wml: 1.3 -> 1.4
polish/consultants/filippo_giunchedi.wml: 1.2 -> 1.3
polish/consultants/heureka.wml: 1.2 -> 1.3
polish/consultants/iceguard.wml: 1.2 -> 1.3
polish/consultants/john_b.wml: 1.2 -> 1.3
polish/consultants/lawrence_c.wml: 1.2 -> 1.3
polish/consultants/linunet.wml: 1.2 -> 1.3
polish/consultants/michael_b.wml: 1.2 -> 1.3
polish/consultants/mohawk_software.wml: 1.2 -> 1.3
polish/consultants/nils_r.wml: 1.3 -> 1.4
polish/consultants/rafez_n.wml: 1.2 -> 1.3
polish/consultants/sosa.wml: 1.2 -> 1.3
polish/consultants/stuart_t.wml: 1.2 -> 1.3
polish/consultants/turo_technology.wml: 1.2 -> 1.3
polish/consultants/ultreia.wml: 1.3 -> 1.4
polish/consultants/vivek_k.wml: 1.2 -> 1.3
polish/devel/index.wml: 1.26 -> 1.27
polish/devel/debian-desktop/index.wml: 1.7 -> 1.8
polish/devel/debian-installer/archive.wml: 1.3 -> 1.4
polish/devel/debian-installer/errata.wml: 1.9 -> 1.10
polish/devel/debian-installer/gtk-frontend.wml: 1.8 -> 1.9
polish/devel/debian-installer/ports-status.wml: 1.19 -> 1.20
polish/devel/debian-installer/svn.wml: 1.5 -> 1.6
polish/devel/debian-installer/News/2004/8.wml: 1.3 -> 1.4
polish/devel/debian-installer/News/2004/9.wml: 1.3 -> 1.4
polish/devel/debian-installer/News/2004/99.wml: 1.2 -> 1.3
polish/devel/debian-med/index.wml: 1.6 -> 1.7
polish/devel/debian-med/practice.wml: 1.3 -> 1.4
polish/devel/join/index.wml: 1.2 -> 1.3
polish/devel/join/newmaint.wml: 1.2 -> 1.3
polish/devel/join/nm-step1.wml: 1.3 -> 1.4
polish/devel/join/nm-step2.wml: INITIAL -> 1.1
polish/devel/website/index.wml: 1.2 -> 1.3
polish/devel/wnpp/index.wml: 1.12 -> 1.13
polish/devel/wnpp/wnpp.wml: 1.3 -> 1.4
polish/devel/wnpp/work_needing.wml: 1.2 -> 1.3
polish/distrib/cd.wml: 1.5 -> 1.6
polish/distrib/ftplist.wml: 1.20 -> 1.21
polish/doc/books.wml: 1.17 -> 1.18
polish/doc/cvs.wml: 1.7 -> 1.8
polish/doc/ddp.wml: 1.3 -> 1.4
polish/doc/devel-manuals.wml: 1.7 -> 1.8
polish/doc/docpolicy.wml: 1.6 -> 1.7
polish/doc/misc-manuals.wml: 1.5 -> 1.6
polish/doc/todo.wml: 1.3 -> 1.4
polish/doc/topics.wml: 1.4 -> 1.5
polish/doc/user-manuals.wml: 1.15 -> 1.16
polish/international/index.wml: 1.17 -> 1.18
polish/international/Polish/bezpieczny_debian.wml: 1.5 -> 1.6
polish/international/Polish/free.wml: 1.2 -> 1.3
polish/international/Polish/index.wml: 1.17 -> 1.18
polish/international/Polish/instalacja_potato.wml: 1.3 -> 1.4
polish/international/Polish/manifest.wml: 1.2 -> 1.3
polish/international/Polish/polaczenie_z_internetem.wml: 1.2 -> 1.3
polish/international/Polish/system_pakietow.wml: 1.4 -> 1.5
polish/international/Polish/wprowadzenie.wml: 1.2 -> 1.3
polish/international/Polish/wstep_do_debiana.wml: 1.3 -> 1.4
polish/intro/about.wml: 1.39 -> 1.40
polish/intro/cn.wml: 1.38 -> 1.39
polish/intro/search.wml: 1.3 -> 1.4
polish/intro/why_debian.wml: 1.13 -> 1.14
polish/legal/cryptoinmain.wml: INITIAL -> 1.1
polish/legal/index.wml: INITIAL -> 1.1
polish/legal/notificationforarchive.wml: INITIAL -> 1.1
polish/legal/notificationfornewpackages.wml: INITIAL -> 1.1
polish/mirror/official_sponsors.wml: 1.4 -> 1.5
polish/mirror/sponsors.wml: 1.2 -> 1.3
polish/mirror/submit.wml: 1.3 -> 1.4
polish/misc/awards.wml: 1.5 -> 1.6
polish/misc/memberships.wml: 1.4 -> 1.5
polish/partners/partners-form.wml: 1.4 -> 1.5
polish/po/bugs.pl.po: 1.12 -> 1.13
polish/po/countries.pl.po: 1.11 -> 1.12
polish/po/distrib.pl.po: 1.6 -> 1.7
polish/po/doc.pl.po: 1.6 -> 1.7
polish/po/langs.pl.po: 1.15 -> 1.16
polish/po/organization.pl.po: 1.13 -> 1.14
polish/po/others.pl.po: 1.20 -> 1.21
polish/po/ports.pl.po: 1.6 -> 1.7
polish/po/security.pl.po: 1.9 -> 1.10
polish/po/templates.pl.po: 1.19 -> 1.20
polish/ports/amd64/index.wml: 1.9 -> 1.10
polish/ports/freebsd/bsd-libc-based.wml: INITIAL -> 1.1
polish/ports/i386/index.wml: 1.3 -> 1.4
polish/ports/netbsd/news.wml: 1.3 -> 1.4
polish/releases/index.wml: 1.28 -> 1.29
polish/releases/potato/index.wml: 1.29 -> 1.30
polish/releases/sarge/index.wml: 1.14 -> 1.15
polish/releases/slink/index.wml: 1.19 -> 1.20
polish/releases/woody/errata.wml: 1.7 -> 1.8
polish/releases/woody/installmanual.wml: 1.8 -> 1.9
polish/releases/woody/releasenotes.wml: 1.3 -> 1.4
polish/security/crossreferences.wml: INITIAL -> 1.1
polish/security/cve-compatibility.wml: INITIAL -> 1.1
polish/security/index.wml: 1.30 -> 1.31
polish/security/2003/dsa-231.wml: 1.3 -> 1.4
polish/security/2003/dsa-233.wml: 1.3 -> 1.4
polish/security/2004/CAN-2004-0077.wml: INITIAL -> 1.1
polish/security/2004/CAN-2004-0109.wml: INITIAL -> 1.1
polish/security/2004/dsa-423.wml: 1.3 -> 1.4
polish/security/2004/dsa-432.wml: 1.2 -> 1.3
polish/security/2004/dsa-445.wml: 1.2 -> 1.3
polish/security/2004/dsa-446.wml: 1.3 -> 1.4
polish/security/2004/dsa-447.wml: 1.2 -> 1.3
polish/security/2004/dsa-462.wml: 1.3 -> 1.4
polish/security/2004/dsa-469.wml: INITIAL -> 1.1
polish/security/2004/dsa-470.wml: INITIAL -> 1.1
polish/security/2004/dsa-471.wml: INITIAL -> 1.1
polish/security/2004/dsa-472.wml: INITIAL -> 1.1
polish/security/2004/dsa-473.wml: INITIAL -> 1.1
polish/security/2004/dsa-474.wml: INITIAL -> 1.1
polish/security/2004/dsa-475.wml: INITIAL -> 1.1
polish/security/2004/dsa-476.wml: INITIAL -> 1.1
polish/security/2004/dsa-477.wml: INITIAL -> 1.1
polish/security/2004/dsa-478.wml: INITIAL -> 1.1
polish/security/2004/dsa-479.wml: INITIAL -> 1.1
polish/security/2004/dsa-480.wml: INITIAL -> 1.1
polish/security/2004/dsa-481.wml: INITIAL -> 1.1
polish/security/2004/dsa-482.wml: INITIAL -> 1.1
polish/security/2004/dsa-483.wml: INITIAL -> 1.1
polish/security/2004/dsa-484.wml: INITIAL -> 1.1
polish/security/2004/dsa-485.wml: INITIAL -> 1.1
polish/security/2004/dsa-486.wml: INITIAL -> 1.1
polish/security/2004/dsa-487.wml: INITIAL -> 1.1
polish/security/2004/dsa-488.wml: INITIAL -> 1.1
polish/security/2004/dsa-489.wml: INITIAL -> 1.1
polish/security/2004/dsa-490.wml: INITIAL -> 1.1
polish/security/2004/dsa-491.wml: INITIAL -> 1.1
polish/security/2004/dsa-492.wml: INITIAL -> 1.1
polish/security/2004/dsa-493.wml: INITIAL -> 1.1
polish/security/2004/dsa-494.wml: INITIAL -> 1.1
polish/security/2004/dsa-531.wml: INITIAL -> 1.1
polish/security/2004/dsa-532.wml: INITIAL -> 1.1
polish/security/2004/dsa-533.wml: INITIAL -> 1.1
polish/security/2004/dsa-534.wml: INITIAL -> 1.1
polish/security/2004/dsa-535.wml: INITIAL -> 1.1
polish/security/2004/dsa-536.wml: INITIAL -> 1.1
polish/security/2004/dsa-538.wml: INITIAL -> 1.1
polish/security/2004/dsa-540.wml: 1.2 -> 1.3
polish/users/index.wml: INITIAL -> 1.1
polish/y2k/index.wml: INITIAL -> 1.1
Diffstat (limited to 'polish/international/Polish/free.wml')
-rw-r--r-- | polish/international/Polish/free.wml | 151 |
1 files changed, 151 insertions, 0 deletions
diff --git a/polish/international/Polish/free.wml b/polish/international/Polish/free.wml new file mode 100644 index 00000000000..56ff17f8020 --- /dev/null +++ b/polish/international/Polish/free.wml @@ -0,0 +1,151 @@ +#use wml::debian::template title="Free" NOHEADER="yes" + +<h2>Co znaczy "free"?</h2> + +czyli + +<h2>Co rozumieć pod pojęciem ogólnodostępnego oprogramowania?</h2> + +<p>Informacja: W lutym 1998 roku zdecydowano się zastąpić termin <i>Free +Software</i> (który możemy tłumaczyć jako "oprogramowanie darmowe") +pojęciem <i>Open Software</i> ("oprogramowanie ogólnodostępne"). Jak +za chwilę wykażemy, oba pojęcia określają tą samą koncepcję, gdyż +"ogólnodostępne" oznacza dostępność kodu źródłowego. Ponieważ oba są +w powszechnym użyciu, postanowiono utrzymać na razie niniejszy dokument (z +drobnymi zmianami). + +<p>Wielu ludzi dopiero poznających zagadnienia ogólnodostępnego oprogramowania +jest zdezorientowanych, bo słowo "free" w pojęciu "free +software" nie jest użyte w takim znaczeniu, jakiego się spodziewali. Dla +nich "free" znaczy "darmowe, rozdawane za darmo". Mój +słownik wymienia siedemnaście różnych znaczeń słowa "free". Tylko +jedno z nich brzmi "rozdawane za darmo". Reszta odnosi się do +wolności i braku przymusu. Mówiąc <i>Free Software</i> mamy na myśli wolność, +a nie cenę. + +<p>Oprogramowanie określane jako "free" tylko dlatego, że nie trzeba +zapłacić aby go używać, nie jest jeszcze ogólnodostępne. Jego rozpowszechnianie +może być zakazane, a już na pewno nie będzie można go ulepszać. Oprogramowanie +licencjonowane jako darmowe to zwykle tylko broń w kampanii marketingowej, +mająca wypromować produkt pokrewny lub usunąć z rynku słabszą konkurencję. Nie +ma żadnych gwarancji, że pozostanie darmowe. + +<p>Prawdziwe oprogramowanie "free" jest zawsze ogólnodostępne. +Programy udostępniane na zasadzie "dobra publicznego" (ang. <i>public +domain</i>) mogą zostać zabrane i wykorzystane w oprogramowaniu komercyjnym. +Wszystkie ulepszenia wykonane od tego czasu są dla szarego użytkownika +stracone. Aby pozostało darmowe, oprogramowanie musi być chronione prawem +autorskim i posiadać licencję. + +<p>Dla niewtajemniczonych, oprogramowanie albo jest "free", albo nie +jest. W rzeczywistości sprawa jest bardziej skomplikowana. Aby zrozumieć co +różni ludzie rozumieją pod pojęciem "free", wybierzemy się w małą +podróż po świecie licencji programowych. + +<p>Prawa autorskie są formą ochrony praw przynależnych autorom różnego rodzaju +prac. W większości państw program, który napiszemy zostaje automatycznie objęty +prawem autorskim. Licencja to dokument, w którym autor pozwala na wykorzystanie +swojego dzieła (w tym przypadku oprogramowania) przez innych, w sposób możliwy +do zaakceptowania przez niego samego. To, czy załączyć licencję wyjaśniającą w +jaki sposób oprogramowanie może być używane, zależy od autora. Więcej na temat +praw autorskich znajdziemy pod adresem +<a href="http://lcweb.loc.gov/copyright">http://lcweb.loc.gov/copyright</a>. + +<p>Oczywiście, różne okoliczności wymagają różnych licencji. Firmy produkujące +oprogramowanie chcą chronić swój majątek, więc udostępniają program tylko w +postaci skompilowanej (której człowiek nie jest w stanie przeczytać) i +nakładają wiele ograniczeń dotyczących jego użytkowania. Z drugiej strony +autorzy oprogramowania ogólnodostępnego starają się narzucić jeden lub kilka +z poniższych warunków: + +<ul> + +<li>Nieużywanie ich kodu w oprogramowaniu komercyjnym. Jeśli udostępniają go innym +i nie roszczą sobie prawa do jakichkolwiek zysków z tego tytułu, nie chcą też +aby na ich pracy robił pieniądze ktoś inny. + +<li>Ochrona identyfikacji kodu. Ludzie bardzo cenią swoją pracę i nie chcą aby ktoś +inny usunął z niej ich nazwisko albo przypisywał sobie jej autorstwo. + +<li>Udostępnianie kodu źródłowego. Jednym z problemów związanych z komercyjnymi +programami jest niemożność naprawienia błędów czy też modyfikacji ze względu +na brak dostępu do kodu. Firma może także zadecydować o zakończeniu wspierania +naszego sprzętu. Wiele licencji ogólnodostępnych nakazuje dystrybucję kodu +źródłowego. To ukłon w stronę użytkowników, mogących dzięki temu dopasować +oprogramowanie do swoich potrzeb. Istnieją jeszcze inne przyczyny, które +zostaną omówione później. + +<li>Nakładanie na każdy projekt, który zawiera część ich pracy (takie prace w +dyskusji nad prawami autorskimi nazywane są dziełami pochodnymi (ang. +<i>derived works</i>)) obowiązku używania tej samej licencji. + +</ul> + +<p>Wiele osób pisze swoje własne licencje. Napisanie licencji, która dobrze +spełnia postawione przez nas zadania, wiąże się z pewnymi problemami. Zbyt +często użyte słownictwo nie jest jednoznaczne albo stworzone przez autorów +warunki wzajemnie sobie przeczą. Napisanie licencji, która "obroni +się" w sądzie jest jeszcze trudniejsze. Na szczęście istnieje już szereg +gotowych dokumentów prawdopodobnie spełniających wymagania autorów: + +<ul> + +<li>Ogólna licencja publiczna GNU GPL (ang. <i>General Public License</i>). Dużo +dodatkowych informacji i samą licencję znajdziemy pod adresem +<a href="http://www.gnu.org/copyleft/copyleft.html">http://www.gnu.org/copyleft/copyleft.html</a>. +To najczęściej stosowana darmowa licencja na świecie. + +<li>Licencja twórcza (ang. <i>Artistic License</i>): +<a href="http://language.perl.com/misc/Artistic.html">http://language.perl.com/misc/Artistic.html</a>. + +<li>Licencja typu BSD + +<li>Zmodyfikowana licencja typu BSD + +</ul> + +<p>Dokumenty te mają pewne cechy wspólne: + +<ul> + +<li>Można instalować oprogramowanie na dowolnej liczbie komputerów. + +<li>Może go używać dowolna liczba ludzi. + +<li>Można wykonać dowolną liczbę kopii programu, i rozdać je dowolnym osobom (wolna +lub "otwarta" redystrybucja). + +<li>Nie ma ograniczeń związanych z modyfikacją (z wyjątkiem zatrzymania pewnych +cech identyfikujących kod). + +<li>Nie ma ograniczeń dotyczących sprzedaży programu. + +</ul> + +<p>Ostatni punkt, który pozwala na sprzedawanie programu za pieniądze, wydaje +się przeczyć całej idei oprogramowania ogólnodostępnego. W rzeczywistości to +jedna z jego silnych stron. Ponieważ licencja pozwala na nieograniczoną +redystrybucję, gdy jedna osoba dostanie kopię może już sama zająć się +udostępnianiem produktu. Może nawet próbować go sprzedać. Cały mechanizm opiera +się na tym, że wykonanie kopii elektronicznej programu nic nie kosztuje. Podaż +i popyt będą trzymały koszty na niskim poziomie. Dystrybucja oprogramowania na +nośniku, na przykład płycie CD, jest bardzo wygodna - sprzedawca może na nim +umieścić to, co uważa za stosowne. Jeśli naliczana marża będzie zbyt duża, nowi +konkurenci wejdą na rynek i spowodują obniżenie ceny. W rezultacie można nabyć +dystrybucję Debian na 2 kompaktach za mniej niż 5 dolarów (Chodzi o Debiana 2.1. +W Polsce mieszczące się na 4 płytach CD binaria Debiana 2.2 można kupić za cenę +ok. 2 razy wyższą - przyp. T. A.) + +<p>Chociaż oprogramowanie ogólnodostępne nie jest całkowicie wolne od ograniczeń +(tylko udostępnienie na zasadzie <i>public domain</i> gwarantuje tak daleko +posuniętą wolność), daje użytkownikowi elastyczność w dowolnym dostosowaniu +narzędzia do wykonywanego zadania. Równocześnie chroni prawa autora. I to jest +właśnie wolność. + +<p>Debian GNU/Linux silnie wspiera oprogramowanie ogólnodostępne. Ponieważ +programy opierają się na wielu różnych licencjach, został opracowany zestaw +wskazówek <i>Debian Free Software Guidelines</i> (DFSG) mających za zadanie +pomoc w sformułowaniu rozsądnej definicji oprogramowania ogólnodostępnego. +Podstawą (main) dystrybucji Debiana są wyłącznie programy spełniające normy +DFSG. + |