1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
|
#use wml::debian::template title="Debian Sosyal Sözleşmesi" BARETITLE=true
#use wml::debian::translation-check translation="1.1"
#Translator: Ceviri Ekibi <debian-l10n-turkish@lists.debian.org>
# Original document: contract.html
# Author : Manoj Srivastava ( srivasta@tiamat.datasync.com )
# Created On : Wed Jul 2 12:47:56 1997
<p>
Sürüm 1.1, 26 Nisan 2004'de onaylandı. Bu sürüm
5 Temmuz 1997'de onaylanan <a href="social_contract.1.0">Sürüm
1.0</a>'ı geçersiz kılmaktadır.
</p>
<p>Debian, Debian GNU/Linux sistemini üretenler, <strong>Debian Sosyal
Sözleşmesi</strong>'ni oluşturmuşlardır. Sözleşmenin parçası olan ve
başlangıcı itibarıyla, uyulması hususunda görüş birliğine vardığımız
bir dizi taahhütler olarak tasarlanan <a href="#guidelines">Debian
Özgür Yazılım Yönergeleri (DFSG)</a>'nin <a
href="http://www.opensource.org/osd.html">Açık Yazılım Tanımı</a>'na
esas teşkil etmesi özgür yazılım camiası tarafından benimsenmiştir.
<hr>
<h2>Özgür Yazılım Topluluğu ile <q>Sosyal Sözleşme</q></h2>
<ol>
<li>
<strong>Debian %100 özgür kalacaktır</strong>
<p>
Bir eserin özgür olup olmadığını belirlemede kullanacağımız
yönergeleri <cite>Debian Özgür Yazılım Yönergeleri</cite>
başlıklı belgeyle bildiriyoruz. Debian sistemi ve bütün
bileşenlerinin bu yönergeler uyarınca özgür olacağına söz
veriyoruz. Özgür olmayan yazılımları geliştiren ve kullanan
kullanıcılarımıza destek vereceğiz. Sistemi özgür olmayan
yazılımlara ait bir unsura asla bağımlı kılmayacağız.
</p>
</li>
<li>
<strong>Ürettiklerimizi yine özgür yazılım topluluğuyla
paylaşacağız</strong>
<p>
Debian sistemine yeni bileşenler yazdığımızda, bunları
Debian Özgür Yazılım Yönergeleriyle uyumlu bir şekilde
lisanslayacağız. Özgür eserlerin yaygın şekilde dağıtılması
ve kullanılması için elimizden gelen en iyi sistemi yapmaya
çalışacağız. Sisteme dahil ettiğimiz eserlere ilişkin hata
düzeltmeleri, iyileştirmeler ve kullanıcı isteklerini
eserlerin sahipleri olan "<em>üst geliştiricilere</em>"
ileteceğiz.
</p>
<li><strong>Sorunları gizlemeyeceğiz</strong>
<p>
Hata-bildirimi veritabanının tamamını her zaman, herkese
açık tutacağız. Çevrimiçinde olan kullanıcılardan gelen
hata bildirimleri aynı anda diğer kullanıcılar tarafından
da görülecektir.
</p>
</li>
<li><strong>Önceliklerimiz, kullanıcılarımız ve özgür
yazılımdır</strong>
<p>
Bizi, kullanıcılarımızın ve özgür yazılım topluluğunun
ihtiyaçları yönlendirecektir. Önceliklerimizde onların
istekleri ön sırada yer alacaktır. Kullanıcılarımızın, çok
sayıda farklı bilgisayar ortamındaki çalışmalarında ortaya
çıkacak ihtiyaçlarına destek sunacağız. Debian
sistemlerinde çalıştırılması düşünülen özgür olmayan
eserlere karşı çıkmayacak veya, bu tip eserleri hazırlayan
veya kullanan insanlardan ücret talep etme girişiminde
bulunmayacağız. Başkalarının, Debian sistemi ve diğer
eserleri içeren dağıtımlar oluşturmasına herhangi bir
ücret talep etmeksizin izin vereceğiz. Bu hedefleri
desteklemek gayesiyle bu tip kullanımlara engel hiçbir
yasal kısıtlama taşımayan yüksek kalitede unsurlardan
oluşturulmuş tümleşik bir sistem sağlayacağız.
</p>
</li>
<li>
<strong>Özgür yazılım standartlarımızı karşılamayan eserler</strong>
<p>
Bazı kullanıcılarımızın <a href="#guidelines">Debian Özgür
Yazılım Yönergeleri</a>'ne uymayan eserlere de ihtiyaç
duyduklarını biliyoruz. Bu tip eserler için paket
arşivimizde "<tt>contrib</tt>" ve "<tt>non-free</tt>"
alanlarını oluşturduk. Bu dizinlerdeki paketler, Debian'la
kullanılacak şekilde yapılandırılmış olsalar bile, Debian
sisteminin parçası değildir, CD üreticilerinin, bu
alanlardaki paketleri CD'lerinde dağıtmaya karar vermeden
önce lisanslarını okumalarını öneriyoruz. Sonuç olarak,
özgür olmayan eserler Debian sisteminin bir parçası
olmamakla birlikte, kullanımlarını destekliyor ve hata-takip
sistemi, e-posta listeleri gibi servisleri özgür olmayan
paketler için de sağlıyoruz.
</p>
</li>
</ol>
<hr>
<h2 id="guidelines">Debian Özgür Yazılım Yönergeleri (DFSG)</h2>
<ol>
<li><p><strong>Özgür Yeniden Dağıtım</strong>
<p>Debian'da bulunan bir eser'e ait lisans, herhangi bir şahsın
çok sayıda farklı kaynaktan program içeren bir yazılım
topluluğunun (dağıtım) parçası olarak yazılımı satmasını veya
bağışlamasını kısıtlayamaz. Lisans, böyle bir satış için telif
bedeli veya başka bir ücret şart koşamaz.</p>
<li><p><strong>Kaynak Kod</strong>
<p>Program kaynak kodu içermeli ve kaynak kodla birlikte
derlenmiş formda dağıtıma da izin vermelidir.</p>
<li><p><strong>Türetilmiş Eserler</strong>
<p>Lisans; değişikliklere, türetilmiş eserlere ve bunların
orijinal yazılımın lisansında belirtilen şartlarla dağıtımına
izin vermelidir.</p>
<li><p><strong>Orijinal Kaynak Kodun Bütünlüğü</strong>
<p>Lisans, kaynak kodun değiştirilmiş halde dağıtımını,
_<strong>sadece</strong>_ yeniden oluşturma sırasında programın
değiştirilmesini sağlayan "<tt>yama (patch) dosyaları</tt>"nın
kaynak kodla birlikte verilmesine müsaade etmesi halinde
kısıtlayabilir. Lisans, değiştirilmiş kaynak kodla oluşturulan
yazılımın dağıtımına sarahaten izin vermelidir. Lisans,
türetilmiş eserlerin orijinal yazılımdan farklı bir isim veya
sürüm numarası taşımasını şart koşabilir. (<em>Bu bir uzlaşmadır.
Debian grubu, program yazarlarını kaynak veya derlenmiş halde
olsun herhangi bir dosyanın değiştirilmesini kısıtlamamaya teşvik
eder.</em>)</p>
<li><p><strong>Kişi veya Zümre Ayırımı Gözetmemek</strong>
<p>Lisans, hiçbir kişi veya zümre arasında ayırım yapmamalıdır.</p>
<li><p><strong>Çalışma Alanı Ayırımı Yapmamak</strong>
<p>Lisans, herhangi bir özel çalışma sahasında programın
kullanımını kısıtlamamalıdır. Örneğin, programın ticari sahada
veya genetik araştırmalarda kullanılması kısıtlanamaz.</p>
<li><p><strong>Lisans'ın Dağıtımı</strong>
<p>Programın ilişiğinde bildirilen haklar, kendileri için ilâve
bir lisans gerektirmeden, yeniden dağıtımla programın ulaştığı
herkes için geçerli olmalıdır.</p>
<li><p><strong>Lisans Debian'a Özel Olmamalıdır</strong>
<p>Programın ilişiğinde bildirilen haklar, programın Debian
sisteminin bir cüzü olması şartına bağlı olmamalıdır. Programın
Debian'dan çıkartılması ve Debian olmaksızın, fakat program
lisansının öngördüğü şartlar altında kullanılması veya
dağıtılması halinde programın yeniden dağıtımla kendilerine
ulaştığı bütün taraflar Debian sisteminde tanınanlarla aynı
haklara sahip olmalıdır.</p>
<li><p><strong>Lisans Diğer Yazılımların Kullanım Haklarına Karışmamalıdır</strong>
<p>Lisans, birlikte dağıtıldığı diğer lisanslı yazılımlar
üzerine kısıtlama koymamalıdır. Örneğin, lisans aynı ortamda
dağıtılan diğer programların özgür olması gerektiğinde ısrar
etmemelidir.</p>
<li><p><strong>Örnek Lisanslar</strong>
<p>"<strong><a href="http://www.gnu.org/copyleft/gpl.html">GPL</a></strong>",
"<strong><a href="misc/bsd.license">BSD</a></strong>", ve
"<strong><a href="http://www.perl.com/pub/a/language/misc/Artistic.html">Artistik</a></strong>"
lisanslar "<em>özgür</em>" olduğunu değerlendirdiğimiz
lisanslardır.
</ol>
<p><em>"Özgür yazılım topluluğu ile sosyal sözleşme" kavramı Ean
Schuessler tarafından önerilmiştir. Bu belgenin taslağı Bruce Perens
tarafından yazılmış ve diğer Debian geliştiricileri tarafından Temmuz
1997'de bir ay süren bir e-posta konferansı boyunca düzenlenerek
Debian Projesinin resmî hareket tarzı olarak
<a
href="http://lists.debian.org/debian-announce/debian-announce-1997/msg00017.html">
kabul edilmiştir</a></em></p>.
<p><em>Bruce Perens, daha sonraları Debian'a özel bölümleri Debian
Özgür Yazılım Yönergelerinden çıkararak <a
href="http://www.opensource.org/docs/definition.php">“Açık
Yazılım Tanımı”</a>ını yazmıştır.</em></p>
<p><em>Diğer kuruluşlar bu belgeyi aynen veya değiştirerek
kullanabilirler. Böyle yapmanız halinde, lütfen Debian projesine
referans verin.</em>
|
