path: root/polish/intro/why_debian.wml

#use wml::debian::template title="Powody aby wybrać Debiana"
#include "$(ENGLISHDIR)/releases/info"
#use wml::debian::translation-check translation="1.51"

<p>Dziękujemy za zainteresowanie Debianem. Jeśli nie jesteś jeszcze do końca
przekonany/na czy go wypróbować, zwróć uwagę na poniższe fakty:

<dl>
<dt><b>Debian jest tworzony przez jego użytkowników.</b></dt>

    <dd>Jeśli coś trzeba naprawić albo ulepszyć, po prostu to robimy.</dd>

<dt><b>Niezrównane wsparcie</b></dt>
    <dd>Na wiadomości wysłane na <a href="../MailingLists/">listy
    dyskusyjne</a> odpowiedzi nadchodzą często w ciągu 15 minut (albo
    szybciej), za darmo, napisane przez ludzi, którzy sami rozwijali daną część
    systemu. Porównaj to z typowym wsparciem technicznym przez telefon: godziny
    spędzone przy telefonie, za ciężkie pieniądze, tylko po to by porozmawiać z
    kimś, kto nie zna systemu nawet na tyle, by zrozumieć pytanie.</dd>

<dt><b>Nie będziesz jedynym, który dokonał takiego wyboru</b></dt>
    <dd>Debiana używa wiele organizacji i indywidualnych osób. Strona <a
    href="../users/">Kto używa Debiana?</a> zawiera listę wiodących
    organizacji, które używają Debiana i zdecydowały się przysłać krótkie opisy
    tego w jaki sposób i dlaczego to robią.</dd>

<dt><b>Najlepszy system pakietów na świecie.</b></dt>

    <dd>Masz już dość starych plików pochodzących sprzed trzech wersji
    programu, które zaśmiecają Twój system? Albo instalowania programu tylko po
    to, by okazało się, że nie działa z powodu konfliktów z innym programem?
    Dpkg, system pakietów Debiana, zajmie się tymi sprawami za Ciebie.</dd>
    
<dt><b>Łatwa instalacja</b></dt>

    <dd>Jeśli słyszałeś/łaś, że GNU/Linuksa trudno zainstalować, to znaczy, że nie
    próbowałeś/łaś ostatnio Debiana. Cały czas ulepszamy proces instalacji.
    Można ją przeprowadzić z płyty CD, DOS-u, dyskietek, a nawet przez
    sieć.</dd>
    
<dt><b>Nieprawdopodobna ilość programów</b></dt>

    <dd>Debian zawiera ponad <a href="../distrib/packages"><packages_in_stable> różnych
    programów</a>. Każdy z nich jest <a href="free">wolny</a> i darmowy. Jeśli
    masz jakieś własnościowe (ang. <i>proprietary</i>) programy dla
	GNU/Linuksa, nadal możesz ich używać - być może
    Debian zawiera nawet program instalacyjny dla tych programów, dzięki czemu
    zostaną one automatycznie zainstalowane i skonfigurowane.</dd>
    
<dt><b>Dobrze zintegrowane pakiety</b></dt>

    <dd>Debian przewyższa wszystkie inne dystrybucje jeśli chodzi o
    zintegrowanie poszczególnych pakietów. Ponieważ wszystkie programy są
    pakowane przez jedną grupę ludzi, można je wszystkie pobrać z jednego
    miejsca, a przede wszystkim można być pewnym, że rozwiązane są wszystkie
    problemy związane ze skomplikowanymi zależnościami między pakietami.
    Chociaż uważamy, że format deb ma pewne zalety, których nie posiada format
    rpm, to właśnie integracja wszystkich pakietów czyni system Debian
    potężniejszym.</dd>
    
<dt><b>Kod źródłowy</b></dt>

    <dd>Jeśli rozwijasz programy, z pewnością docenisz fakt, że w podstawowym
    systemie są setki narzędzi programistycznych i języków oraz miliony linii
    kodu źródłowego. Wszystkie programy w głównej dystrybucji spełniają warunki
    <a href="../social_contract#guidelines">Wytycznych Debiana dotyczących
    Wolnego Oprogramowania (<i>DFSG</i>)</a>. Oznacza to, że można w
    dowolny sposób uczyć się z tego kodu oraz używać go w innych projektach
    związanych z wolnym oprogramowaniem. Jest też wiele narzędzi, z których
    można korzystać także przy zamkniętych projektach.</dd>
    
<dt><b>Łatwe aktualizacje</b></dt>

    <dd>Dzięki naszemu systemowi pakietów aktualizacja systemu do nowej wersji
    jest bardzo prosta. Aby zaktualizować cały system z płyt w kilka minut
    wpisz komendę <tt>apt-get update ; apt-get dist-upgrade</tt>. Aktualizację
    można też przeprowadzić przez sieć z jednego z ponad 150 <a
    href="$(HOME)/mirror/list">serwerów lustrzanych</a>.</dd>

<dt><b>System śledzenia błędów</b></dt>

    <dd><a href="http://bugs.debian.org/">System śledzenia błędów Debiana</a>
    jest publicznie dostępny. Nie próbujemy ukrywać faktu, że programy nie
    zawsze działają tak, jakby tego chcieli użytkownicy. Zachęcamy użytkowników
    do zgłaszania błędów i powiadamiamy ich gdy zgłoszone błędy są usuwane.
    Dzięki temu Debian może reagować na błędy szybko i uczciwie.</dd>
    
</dl>

<p>Jeśli nie jesteś jeszcze użytkownikiem GNU/Linuksa, mogą Ci się spodobać również
następujące zalety:
<dl>

<dt><b>Stabilność</b></dt>

    <dd>Jest wiele maszyn, które działają bez restartu przez ponad rok. Nawet
    wtedy są restartowane z powodu braku prądu lub aktualizacji sprzętu.
    Porównaj to z systemami, które ulegają awariom kilka razy dziennie.</dd>

<dt><b>Szybkość i małe wykorzystanie pamięci</b></dt>

    <dd>Debian uzyskuje te zalety dzięki temu, że jest systemem GNU/Linux.
    Niektóre programy dla Winows uruchamiane na emulatorze działającym w
    systemie Debian działają <b>szybciej</b> niż gdy są uruchamiane w
    środowisku, dla którego zostały stworzone.</dd>

<dt><b>Sterowniki do większości urządzeń są pisane przez użytkowników GNU/Linuksa, nie przez producenta sprzętu.</b></dt>

    <dd>Choć może oznaczać to opóźnienia w obsłudze nowego sprzętu i brak
    obsługi niektórych urządzeń, jest dużą zaletą, ponieważ sprzęt będzie nadal
    obsługiwany nawet gdy jego producent przestanie istnieć. Doświadczenie
    pokazało także, że sterowniki o otwartym źródle są zazwyczaj dużo lepsze
    niż firmowe.</dd>

<dt><b>Dobre bezpieczeństwo systemu</b></dt>

    <dd>Windows&nbsp;95 praktycznie nie ma żadnych zabezpieczeń. NT także
    pokazało się od złej strony. Po latach rozwoju, systemy GNU/Linux stają się
    całkiem bezpieczne, z czego czerpie korzyść Debian. Poza tym Debian bardzo
    szybko reaguje w przypadku odkrycia problemu z bezpieczeństwem (poprawione
    pakiety są dodawane do dystrybucji zazwyczaj w ciągu kilku dni).
    <br>Historia pokazała, że ,,bezpieczeństwo przez zaciemnianie'' nie
    działa. Dostępność kodu źródłowego pozwala na otwarty rozwój rozwiązań,
    dzięki czemu nie są implementowane słabe modele bezpieczeństwa.</dd>

<dt><b>Programy związane z bezpieczeństwem</b></dt>

    <dd>Choć wiele osób o tym nie wie, wszystkie dane przesyłane przez sieć
    mogą zostać ,,podejrzane'' przez dowolną maszynę znajdującą się
    między komunikującymi się komputerami. Debian zawiera pakiety ze słynnymi
    programami GPG (i PGP), które pozwalają na bezpieczne przesyłanie poczty
    między użytkownikami. Z kolei program ssh umożliwia nawiązywanie
    bezpiecznych połączeń z innymi maszynami, na których jest zainstalowane
    ssh.</dd>
</dl>

<p>Oczywiście Debian nie jest doskonały. Istnieją cztery obszary będące głównymi źródłami skarg:
<dl>
<dt><i>"Trudno jest nauczyć się obsługi programu <a
    href="../releases/stable/i386/dselect-beginner">dselect</a> (nakładki na system
    zarządzania pakietami, dpkg)."</i></dt>
    
    <dd>Aktywnie nad tym pracujemy. Nowy program do zarządzania pakietami, APT,
    został zaprojektowany jako podstawa dla lepszej nakładki i otrzymuje
    mnóstwo pochwał. APT zapewnia odpowiednie porządkowanie instalacji
    wybranych przez użytkownika pakietów, umożliwia korzystanie z wielu źródeł
    oprogramowania i zawiera kilka innych unikatowych funkcji. Cały czas są
    tworzone bardziej atrakcyjne i przyjazne użytkownikowi nakładki na
    APT-a.</dd>
    
<dt><i>,,Brak jest popularnego oprogramowania komercyjnego.''</i></dt>

    <dd><p>Prawdą jest, że niektóre popularne programy nie są
    dostępne dla systemów GNU/Linux. Istnieją jednak odpowiedniki większości z nich
    zaprojektowane tak, aby naśladować najlepsze funkcje tamtych zamkniętych
    programów, jednocześnie będąc <a href="free">wolnym oprogramowaniem</a>.</p>

    <p>Brak pakietów biurowych nie powinien być już jednak problemem, ponieważ
    Debian zawiera teraz trzy pakiety biurowe złożone wyłącznie z <a
    href="free">wolnego oprogramowania</a>,
	<a href="http://www.openoffice.org/">OpenOffice</a>,
    <a href="http://www.koffice.org/">KOffice</a> oraz
    <a href="http://www.gnome.org/gnome-office/">GNOME Office</a>.
    <a href="http://www.openoffice.org/">OpenOffice</a> będzie dostępny w
    następnej wersji dystrybucji.
    
    <p>Dostępnych jest też kilka własnościowych (ang. <i>proprietary</i>)pakietów biurowych: <a
    href="http://www.vistasource.com/page.php?id=7">Applixware
    (Anyware)</a>, <a href="http://www.sun.com/staroffice/">StarOffice</a>,
    <a href="http://www.hancom.com/">Hancom Office</a>,
    <a href="http://xibios.free.fr/">Axene</a> i inne.

    <p>Dla zainteresowanych bazami danych, Debian zawiera następujące dwa
    popularne programy bazodanowe: <a href="http://www.mysql.com/">mySQL</a>
    oraz 
    <a href="http://www.postgresql.org/">PostgreSQL</a>.
    <a href="http://www.sapdb.org/">SAP DB</a>,
    <a href="http://otn.oracle.com/tech/linux/content.html">Oracle</a>,
    <a href="http://www-3.ibm.com/software/data/informix/">Informix</a>,
    <a href="http://www.ibm.com/software/data/db2/linux/">IBM DB2</a>
    i inne również są dostępne dla systemów GNU/Linux.
    
    <p>Pojawia się też coraz więcej programów własnościowych, w miarę jak firmy
    odkrywają moc systemów GNU/Linux i związany z nimi rynek ze wciąż
    powiększającymi się rzeszami użytkowników (ponieważ Linuksa można dowolnie
    redystrybuować, nie można szacować przy pomocy danych dotyczących
    sprzedaży. Najlepsze szacunki mówią, że systemy GNU/Linux stanowią 5% rynku, czyli 15
    milionów użytkowników - dane z początku roku 2001).
</dd>

<dt><i>,,Systemy GNU/Linux są trudne w konfiguracji.''</i></dt>
    <dd>Zwróć uwagę na to że chodzi o konfigurację, nie instalację, ponieważ
    niektórzy uważają, że instalacja Debiana jest łatwiejsza niż Windows.
    Konfiguracja wielu urządzeń (na przykład drukarek) mogłaby jednak być
    łatwiejsza. Poza tym niektóre programy mogłyby mieć skrypt, który
    przeprowadziłby użytkownika przez konfigurację (albo przynajmniej przez te
    najczęściej występujące). Pracujemy nad tymi rzeczami.</dd>

<dt><i>,,Nie wszystkie urządzenia są obsługiwane.''</i></dt>
    <dd>Zwłaszcza bardzo nowe, bardzo stare lub bardzo rzadkie urządzenia. Poza
    tym urządzenia wymagające do działania skomplikowanych ,,sterowników'', które
    producent sprzętu dostarcza tylko w wersji dla Windows (na przykład modemy
    programowe). Jednak w większości przypadków dostępne są odpowiadające
    urządzenia, które działają z GNU/Linuksem. Niektóre urządzenia nie są
    obsługiwane ponieważ ich producenci nie chcą opublikować ich specyfikacji.
    Nad tym także pracujemy.</dd>
</dl>

<p>Jeśli wymienione wyżej argumenty nadal nie przekonują Cię aby używać
Debiana, rozważ następujące rzeczy: niski koszt (porównywalny z kosztem rozmowy
telefonicznej), łatwa instalacja i prawdziwa wielozadaniowość, która mogłaby
łatwo podwoić Twoją produktywność. Jak możesz sobie pozwolić na to, by nie
spróbować?

# <p>Related links:
# http://alexsh.hectic.net/debian.html