path: root/polish/international/Polish/instalacja_potato.wml

#use wml::debian::template title="Instalacja Potato" NOHEADER="yes"

<h2>Instalujemy Potato</h2>

<h3>Wymagania sprzêtowe i programowe</h3>

<p>Debiana 2.2 mo¿emy zainstalowaæ na nastêpuj±cych architekturach: i386
(Intel x86), Motorola 680x0 (czyli m.in. Atari, Amiga i Macintosh), Alpha (DEC),
Sun SPARC oraz PowerPC. W tym artykule opiszemy instalacjê na platformie i386.
Bardziej szczegó³owe informacje dotycz±ce innych konfiguracji znajdziemy w
plikach pomocy na p³ycie CD.

<p>Musimy posiadaæ procesor szybszy od 286 (niekoniecznie produkcji Intela -
obs³ugiwane s± tak¿e m.in. Cyrix oraz AMD), kartê graficzn± kompatybiln± z VGA,
minimum 45 MB miejsca na dysku twardym (na rozs±dn± liczbê aplikacji, system 
X Window i kilka bibliotek potrzeba co najmniej 300 MB, a na w miarê kompletn±
instalacjê - oko³o 800 MB; najlepiej jednak zarezerwowaæ sobie 1,1 - 1,2 GB)
oraz nie mniej ni¿ 8 MB pamiêci RAM. Wyczerpuj±c± listê obs³ugiwanego sprzêtu
znajdziemy w dokumencie <i>Linux Hardware Compatibility HOWTO</i>
(<a href="http://www.linuxdoc.org/HOWTO/Hardware-HOWTO.html">http://www.linuxdoc.org/HOWTO/Hardware-HOWTO.html</a>).

<h3>Kopie zapasowe i inne ¶rodki ostro¿no¶ci</h3>

<p>Zanim rozpoczniemy dzielenie dysku na partycje oraz sam proces instalacji,
nale¿y koniecznie pomy¶leæ o zabezpieczeniu nara¿onych na zniszczenie danych.
Pomy³ka mo¿e nas wiele kosztowaæ. Istnieje tak¿e prawdopodobieñstw (choæ raczej
niewielkie) wyst±pienia b³êdu nie z naszej winy. Wykonanie kopii zapasowych jest
bardzo istotne: czy to na innym dysku, czy na dyskietkach; czy to wszystkiego
czy tylko najwa¿niejszych plików - zale¿y od tego, jak wa¿ne s± znajduj±ce siê w
komputerze dane. Nale¿y te¿ mieæ pod rêk± CD-ROM albo dyskietkê systemow± -
nigdy nie wiadomo, czy po z³ym ustawieniu nie bêdziemy musieli wyczy¶ciæ sektora
startowego dysku - a to mo¿liwe jest tylko wtedy, gdy uda nam siê wystartowaæ
jakikolwiek system operacyjny.

<h3>Przygotowanie partycji</h3>

<p>Je¶li zamierzamy zainstalowaæ naszego Linuksa na oddzielnym dysku lub mamy 
ju¿ przygotowan± do zapisania partycjê (o odpowiednich rozmiarach), mo¿emy 
pomin±æ ten rozdzia³. Problem pojawia siê, kiedy posiadamy ju¿ jaki¶ system 
operacyjny (DOS, Windows 95/98, Windows NT, OS/2, FreeBSD, MacOS, Solaris lub 
inny) i z zajmowanego przez niego obszaru zamierzamy wydzieliæ miejsce (czyli 
stworzyæ now± partycjê). Wi±¿e siê to zazwyczaj ze zniszczeniem znajduj±cych siê 
na nim danych - chyba ¿e posiadamy komercyjny program <tt>Partition Magic</tt>, 
za pomoc± którego &quot;bezbole¶nie&quot; podzieliæ mo¿na nawet tzw. rozszerzone 
partycje DOS. Je¶li nie staæ nas na zakup programu, mo¿emy pos³u¿yæ siê jeszcze 
innym rozwi±zaniem. Program FIPS - czyli <i>First nondestructive Interactive 
Partition Splitting</i> - w wersji 2.0 znajduje siê na pierwszym instalacyjnym 
kr±¿ku. Ca³kowicie darmowy, potrafi dzieliæ partycje DOS (u¿ywane przez MS-DOS, 
Windows 3.1 i starsze wersje Windows 95) i Win32 (Windows 95 i 98) z systemami 
plików FAT16 i FAT32. Nie bêdzie on jednak dzia³a³, je¶li nasz dysk ma ich ju¿ 
cztery partycje - dla nowo tworzonej czê¶ci potrzebuje jeszcze jednego wolnego 
miejsca w tablicy partycji. Przed rozpoczêciem dzielenia zalecam zapoznanie siê 
z dokumentacj± programu. Poni¿szy opis powinien pomóc unikn±æ pomy³ki.

<p>Zak³adam, ¿e kopia zapasowa zosta³a ju¿ zrobiona. Wiêc do dzie³a! Najpierw 
musimy sprawdziæ, czy dysk nie zawiera b³êdów mog±cych przeszkodziæ w pomy¶lnym 
zakoñczeniu operacji. W tym celu uruchamiamy (w systemie DOS lub Windows) 
<tt>CHKDSK</tt>, <tt>SCANDISK</tt>, <tt>Norton Disk Doctor</tt> lub inne podobne 
narzêdzie. Je¶li partycja nie zawiera b³êdów, mo¿emy przyst±piæ do tworzenia 
dyskietki startowej. W systemie DOS robimy to poleceniem <tt>sys a:</tt> lub 
<tt>format a:/s</tt>; w przypadku Windows NT i OS/2 tak¿e istniej± odpowiednie 
polecenia. Nastêpnie kopiujemy na ni± pliki <tt>RESTORRB.EXE</tt>, 
<tt>FIPS.EXE</tt> i <tt>ERRORS.TXT</tt>. Oczywi¶cie, mo¿emy uruchomiæ FIPS-a 
bezpo¶rednio z dysku twardego (czasem jest to jedyne wyj¶cie, gdy system nie 
chce startowaæ z dyskietki) lecz bêdzie to raczej ryzykowne. Na razie jednak 
spróbujmy bezpieczniejszego sposobu. Najpierw defragmentujemy dysk. Do tego celu 
nale¿y u¿yæ dosowego programu <tt>defrag</tt> lub standardowych narzêdzi 
windowsowych. Problemy, jakie podczas tej operacji mo¿emy napotkaæ opisane s± 
szerzej w dokumentacji. Próbujemy uruchomiæ system z dyskietki (pamiêtajmy o 
odblokowaniu mo¿liwo¶ci jej zapisu, bo w razie niepowodzenia tworzone s± kopie 
sektorów i nale¿y zostawiæ szansê odtworzenia z no¶nika oryginalnej konfiguracji 
- s³u¿y do tego w³a¶nie restorrb). Kiedy wszystko pójdzie dobrze, wpisujemy
<tt>fips</tt> (lub <tt>a:\fips</tt>) i mo¿emy przyst±piæ do partycjonowania.
W ka¿dej chwili mo¿emy opu¶ciæ menu za pomoc± kombinacji klawiszy <tt>CTRL-C</tt>.
Najpierw program wykrywa zainstalowane dyski - gdy posiadamy wiêcej ni¿ jeden,
musimy okre¶liæ który bêdzie partycjonowany. Nastêpnie FIPS czyta sektor startowy
(boot) i pokazuje tablicê partycji. Je¶li partycji jest wiêcej ni¿ jedna,
zostaniemy zapytani któr± chcemy dzieliæ. Po wy¶wietleniu ró¿nych informacji
sektora startowego i sprawdzeniu ewentualnych b³êdów (ostatni cylinder musi byæ
wolny, inaczej nie bêdziemy mogli przeprowadziæ zmian) program zapyta o numer
cylindra, od którego ma siê zaczynaæ nowa partycja. Je¶li uwa¿nie przyjrzeli¶my
siê tablicy partycji, nie powinno byæ problemów z obliczeniem cylindra pocz±tkowego.
Poza tym rozmiar obu nowopowsta³ych czê¶ci jest na bie¿±co pokazywany. Za pomoc±
kursorów mo¿emy ustawiæ zarówno numer cylindra (lewo/prawo) jak i okre¶laæ co ile
jednostek ma siê on zmieniaæ (góra/dó³). Po naci¶niêciu <tt>ENTER</tt> otrzymamy
now± tablicê partycji - wprowadzaj±c <tt>y</tt> zatwierdzamy zmiany; sprawdzenia
mo¿emy dokonaæ wciskaj±c klawisz <tt>c</tt>. Po zakoñczeniu dzia³ania programu
nale¿y poczekaæ kilka sekund, a nastêpnie zrestartowaæ komputer. Bêd±c z powrotem
w DOS-ie, dobrze jest sprawdziæ obie partycje (dzielon± i nowo powsta³±) jednym z 
wymienionych wcze¶niej narzêdzi diagnostycznych.

<h3>Start instalatora</h3>

<p>Mamy do dyspozycji kilka mo¿liwo¶ci pobrania systemu. Wybór no¶nika zale¿y 
tylko od nas. Podstawowe cztery sposoby to: dyskietki, p³yta CD, dysk twardy 
albo instalacja przez sieæ. Poszczególne sposoby omówimy w dalszej czê¶ci 
artyku³u. Tymczasem jednak musimy w ogóle uruchomiæ program instalacyjny. W tym 
celu mo¿emy pos³u¿yæ siê dyskietk±, p³yt± CD lub innym systemem plików.

<ol>
<li><b>CD-ROM</b><br>
Je¶li BIOS obs³uguje opcjê startu systemu z p³yty CD, a jednocze¶nie posiadamy 
odpowiednio przygotowan± p³ytkê (pierwsza p³yta do³±czona do tego numeru 
LinuxPlus Extra), obejdziemy siê bez dyskietek. Wk³adamy CD-ROM do czytnika, 
restartujemy system, a w BIOS-ie zmieniamy pierwsze urz±dzenie, z którego ma siê 
³adowaæ system operacyjny na CD-ROM. Teraz mo¿emy ju¿ przej¶æ do nastêpnego 
rozdzia³u.
<p>Alternatywna metoda polega na uruchomieniu pod DOS-em skryptu 
<tt>boot.bat</tt> znajduj±cego siê w katalogu <tt>\install</tt> na pierwszej 
p³ycie. Mo¿e to byæ pomocne, gdy program instalacyjny mimo wszystko nie chce 
wystartowaæ po zmianach w konfiguracji.

<li><b>partycja DOS</b><br>
Mo¿emy rozpocz±æ instalacjê z systemu DOS. W tym celu musimy:

<ol class="withlalpha">
<li>Skopiowaæ (z p³yty lub mirrora FTP Debiana) nastêpuj±ce pliki na nasz± 
partycjê:
<dl>
<dt>
	<tt>disks-1.20/rescue.bin</tt>, <tt>disks-1.20/safe/rescue.bin</tt>,
</dt>
<dt>
	<tt>disks-1.44/rescue.bin</tt>, <tt>disks-1.44/safe/rescue.bin</tt>,
</dt>
<dt>
	<tt>disks-2.88/rescue.bin</tt>, <tt>disks-1.20/root.bin</tt>, 
	<tt>disks-1.44/root.bin</tt>,
</dt>
<dt>
	<tt>drivers.tgz</tt>, <tt>base2_2.tgz</tt>, <tt>linux</tt>, 
	<tt>install.bat</tt> i <tt>loadlin.exe</tt>
</dt>
</dl>

<li>Uruchomiæ system DOS bez dodatkowych sterowników (nale¿y w odpowiednim 
momencie nacisn±æ <tt>F8</tt>),

<li>Uruchomiæ plik <tt>install.bat</tt>.

</ol>

<li><b>partycja z systemem plików ext2fs (Linux) lub Minix</b><br>
Mo¿liwa jest tak¿e instalacja z poziomu systemów plików Linuksa lub Miniksa. Nie 
bêdziemy jej tutaj omawiali, zainteresowanych odsy³am do plików pomocy
znajduj±cych siê na p³ycie CD.

<li><b>Dyskietka</b><br>
W ka¿dym innym przypadku musimy u¿yæ dyskietek. Ich obrazy zapiszemy za pomoc± 
programu <tt>rawrite2</tt> (<tt>\tools\rawrite2</tt> na pierwszej p³ycie). Po 
w³o¿eniu do stacji czystej i sformatowanej wcze¶niej dyskietki, rozpakowaniu 
archiwum i skopiowaniu programu na dysk, pod DOS-em wpisujemy:

<p><tt>rawrite2 -f &lt;obraz&gt; -d &lt;dysk&gt;</tt>

<p>Gdzie &lt;obraz;&gt; to lokalizacja pliku z obrazem, a &lt;dysk&gt; to <tt>a:</tt> albo 
<tt>b:</tt> zale¿nie od oznaczenia napêdu dyskietek.

<p>Potrzebujemy jeszcze tylko &quot;dyskietki ratunkowej&quot; (przy za³o¿eniu, 
¿e resztê systemu doinstalujemy z CD), z której równie¿ pó¼niej mo¿emy 
uruchamiaæ Debiana. Jej obraz to <tt>\disks-1.44\rescue.bin</tt> na pierwszej 
p³ycie CD-ROM. Po udanym zapisie restartujemy komputer, zmieniamy odpowiednio 
ustawienia BIOS (tak by system ³adowany by³ z dyskietki) i czekamy na znak 
<tt>boot:</tt>.

<p>Oczywi¶cie, mo¿emy u¿ywaæ dyskietek innego formatu ni¿ 3,5-calowe. 
Odpowiednie pliki znajduj± siê w katalogach <tt>disks-1.20</tt> (dyskietki 5.25) 
i <tt>disks-2.88</tt>.

<p>Po wykryciu i pomy¶lnym za³adowaniu instalatora powinni¶my zobaczyæ znak 
zachêty <tt>boot:</tt>. Gdy naci¶niemy &lt;<tt>ENTER</tt>&gt;, zaakceptujemy 
domy¶lne ustawienia uruchamiania (co dla pocz±tkuj±cych i w przypadku posiadania 
typowego sprzêtu jest postêpowaniem zalecanym). Szczegó³ow± listê parametrów, 
które mo¿emy w tym momencie ustawiæ mo¿na znale¼æ w dokumencie <i>BootPrompt 
HOWTO</i> (<a href="http://www.linuxdoc.org/HOWTO/BootPrompt-HOWTO.html">
http://www.linuxdoc.org/HOWTO/BootPrompt-HOWTO.html</a>). Pomoc i dodatkowe 
informacje dostêpne s± po naci¶niêciu &lt;<tt>F1</tt>&gt;.

</ol>

<h3>Instalacja i konfiguracja systemu podstawowego (Base System)</h3>

<p>Uruchamia siê program instalacyjny. Graficzny interfejs powinien dobrze 
spe³niaæ swoje zadanie i u³atwiaæ nam orientacjê. Poruszamy siê za pomoc± 
kursorów (góra/dó³) oraz tabulatora (&lt;<tt>TAB</tt>&gt;), zmiany zatwierdzamy 
klawiszem &lt;<tt>ENTER</tt>&gt;. W ka¿dej chwili mo¿emy te¿ prze³±czyæ siê do 
trybu konsolowego kombinacj± &lt;<tt>ALT+F2</tt>&gt;.

<h3>Etapy instalacji</h3>

<ol>
<li><b>Konfiguracja uk³adu klawiatury</b><br>
Musimy wybraæ odpowiedni uk³ad klawiatury. Pó¼niej ustawienia te mo¿emy dowolnie 
zmieniæ (s³u¿y do tego polecenie <tt>kbdconfig</tt>). Dlatego te¿ proponujê 
zdecydowaæ siê na pocz±tek na <tt>qwerty/us</tt>, gdy¿ uk³ad polski 
(<tt>qwerty/pl</tt>) mo¿emy uaktywniæ po zainstalowaniu wymaganych fontów.

<li><b>Partycjonowanie dysku</b><br>
Teraz za pomoc± programu <tt>cfdisk</tt> nale¿y stworzyæ odpowiedni± partycjê, 
czyli <b>Linux native</b> oraz opcjonalnie partycjê wymiany (<b>Linux swap</b>). 
U¿yjemy do tego wcze¶niej wygospodarowanego miejsca (patrz <i>Przygotowanie 
partycji</i>). Pojawi siê ekran, na którym bêdziemy mogli obejrzeæ aktualny 
podzia³ dysku (je¶li mamy ich kilka, program wcze¶niej pozwoli nam wybraæ 
odpowiedni napêd). Mo¿emy teraz skasowaæ utworzon± wcze¶niej FIPS-em lub innym 
narzêdziem &quot;wydzielon±&quot; czê¶æ (je¶li jeszcze tego nie zrobili¶my). 
Wybieramy <b>New</b>, aby utworzyæ now± partycjê g³ówn± (<b>Primary</b>). 
Zak³adam, ¿e nie mamy jeszcze Linuksa i co za tym idzie innych partycji z 
systemem plików ext2. Wybieraj±c wielko¶æ partycji podstawowej, trzeba wzi±æ pod 
uwagê przysz³y rozmiar ewentualnej partycji wymiany - nie wciskajmy od razu 
<tt>&lt;ENTER</tt>&gt; - zostawmy trochê miejsca. Ile? Oczywi¶cie, nie musimy 
tworzyæ w ogóle partycji wymiany (chyba, ¿e mamy mniej ni¿ 14 MB RAM), jednak w 
celu zapewnienia naszemu systemowi odpowiedniej ilo¶ci pamiêci wirtualnej jest 
to raczej wskazane. Tradycyjnie zaleca siê, aby partycja wymiany by³a dwa razy 
wiêksza od pojemno¶ci pamiêci RAM w systemie (np. gdy mamy 32 MB RAM, ma ona 
wynosiæ 64 MB). Jednak tworzenie partycji wymiany o pojemno¶ci wy¿szej ni¿ 100 
MB mija siê z celem (je¶li mamy 128 MB RAM lub wiêcej, to po prostu zostawmy j± 
na poziomie 100 MB). Kiedy ju¿ siê zdecydujemy, ponownie wybieramy <b>New</b>, 
podajmy rozmiar i okre¶lmy <b>Type</b> jako <b>Linux swap</b>, czyli numer 82. 
Wszystko jeszcze raz sprawdzamy (pomy³ki nie da³oby siê naprawiæ!) i zapisujemy 
zmiany.

<li><b>Inicjalizacja partycji wymiany (Linux swap)</b><br>
Podajemy nazwê urz±dzenia odpowiadaj±cego naszej partycji (np. 
<tt>/dev/hda4</tt> - patrz dodatek <i>Przyk³adowe nazwy urz±dzeñ w 
Linuksie</i>). 

<li><b>Inicjalizacja partycji g³ównej (Linux native)</b><br>
Tu tak¿e podajemy symbol odpowiedniego urz±dzenia (np. <tt>/dev/hda3</tt>). 
Zostaniemy ostrze¿eni o konieczno¶ci usuniêcia wszystkich danych z partycji. Po 
tej operacji musimy zgodziæ siê na zamontowanie g³ównego systemu plików (ang. 
<i>root filesystem</i>) na partycji podstawowej.

<li><b>Instalacja j±dra systemu i modu³ów</b><br>
Zostaniemy zapytani o ¼ród³o, z którego chcemy pobraæ wspomniane komponenty. 
Mamy kilka mo¿liwo¶ci:

<ol class="withlalpha">
<li><b>cdrom</b><br>
Je¶li napêd nie zosta³ wykryty, podajemy symbol reprezentuj±cego go urz±dzenia 
(np. <tt>/dev/hdc</tt>), a nastêpnie katalog z systemem i obrazem dyskietki 
ratunkowej (<i>Rescue Floppy</i>) znajduj±cy siê na p³ycie.

<li><b><tt>/dev/fd0</tt></b> (pierwsza stacja dysków)

<li><b><tt>/dev/fd1</tt></b> (druga stacja dysków)
<p>W obu przypadkach musimy dysponowaæ obrazami trzech &quot;Driver 
Floppies&quot; - <tt>driver-1.bin</tt>, <tt>driver-2.bin</tt> i 
<tt>driver-3.bin. Znajduj± siê one w katalogach disks-1.20 i disks-1.44</tt> 
(zale¿nie od rodzaju dyskietek - st±d w³a¶nie rozró¿nienie na pierwsz± stacjê 
zwykle zwi±zan± z dyskietkami 3,5 i drug± obs³uguj±c± format dyskietek 5,25). 
Wcze¶niej powinni¶my je nagraæ za pomoc± <tt>rawrite2</tt> (tak jak to zosta³o 
opisane w czê¶ci <i>Start instalatora</i>). Nie nale¿y te¿ zapominaæ o 
potrzebnej w trakcie instalacji dyskietce ratunkowej.

<li><b>harddisk</b> (partycja na dysku twardym)<br>
Powinni¶my podaæ symbol partycji oraz informacje konieczne do zlokalizowania na 
niej j±dra i sterowników.

<li><b>mounted</b> (poprzednio zamontowany system plików)<br>
Tak jak w poprzednim przypadku, nale¿y podaæ miejsce gdzie znajduj± siê 
odpowiednie modu³y.

<li><b>nfs</b> (<i>Network File System</i>)<br>
Interfejsy sieciowe musz± byæ obs³ugiwane przez standartowe j±dro. Dobrze jest 
wcze¶niej zainteresowaæ siê konfiguracj± sieci (punkt 7), a dopiero pó¼niej 
przej¶æ do tej opcji. Musimy podaæ adres serwera NFS oraz ¶cie¿kê do plików 
wymaganych przez program.

<li><b>network</b> (instalacja przez sieæ)<br>
Tutaj tak¿e musimy wcze¶niej skonfigurowaæ sieæ. Nastêpnie podajemy adres 
serwera FTP i ¶cie¿kê.

</ol>

<li><b>Konfiguracja modu³ów</b><br>
Przechodzimy do jednego z najwa¿niejszych punktów instalacji. Wiedz±c 
wystarczaj±co du¿o o swoim sprzêcie, powinni¶my wybraæ te sterowniki urz±dzeñ, 
które bêd± nam rzeczywi¶cie potrzebne. Oczywi¶cie, ustawienia nie s± ostateczne 
- mo¿emy je pó¼niej zmieniaæ na przyk³ad za pomoc± programu <tt>modconf</tt> 
(lub ponownej kompilacji j±dra systemu). Dostêpne czê¶ci to:
<ol class="withlalpha">
<li><b>block devices</b> - Sterowniki dysków i napêdów;

<li><b>cdrom</b>  - Sterowniki do ró¿nych rodzajów napêdów CD;

<li><b>fs</b> - W³±czanie obs³ugi innych systemów plików;

<li><b>ipv4</b> - Specjalne opcje protoko³u IP;

<li><b>ipv6</b> - Opcje protoko³u IP w wersji 6;

<li><b>misc</b> - Du¿o ró¿nych modu³ów dotycz±cych urz±dzeñ peryferyjnych takich 
jak np. karty d¼wiêkowe;

<li><b>net</b> - Protoko³y i karty sieciowe;

<li><b>SCSI</b> - Urz±dzenia SCSI;

<li><b>video</b> - Modu³y zwi±zane z systemem Video4Linux;

</ol>

<li><b>Konfiguracja sieci</b><br>
Nawet je¶li nie zamierzamy wykorzystywaæ naszego Debiana w sieci LAN lub ³±czyæ 
siê z Internetem, musimy ustawiæ niektóre z poni¿szych opcji.

<ol class="withlalpha">
<li><b>nazwa komputera</b><br>
Dowolna nazwa, za pomoc± której bêdzie identyfikowany nasz komputer (tu mamy 
ca³kowicie woln± rêkê - naturalnie nie mo¿e zawieraæ spacji ani znaków innych 
ni¿ alfanumeryczne).
<p>Je¶li nie posiadamy karty sieciowej, mo¿emy pomin±æ dalsz± konfiguracjê. 
Instalator sam poinformuje nas o niewykryciu interfejsów sieciowych i 
zaproponuje przej¶cie do innych ustawieñ. Gdy jednak na pytanie o po³±czenie z 
sieci± (nie chodzi tu oczywi¶cie o po³±czenie modemowe - w takim przypadku 
nale¿y odpowiedzieæ <b>Nie</b>) odpowiemy twierdz±co, czeka nas jeszcze kilka 
dodatkowych kroków.

<li><b>adres IP</b><br>
Adres IP komputera w sieci.

<li><b>maska podsieci</b><br>
Maska podsieci.

<li><b>adres IP bramki/routera</b><br>
Adres IP domy¶lnego routera w naszej sieci.

<li><b>nazwa domeny</b><br>
Mo¿emy wype³niæ to pole nazw± domeny przypisanej do naszej sieci (nie jest to 
konieczne).

<li><b>serwery nazw</b><br>
Do trzech adresów IP (oddzielonych spacjami) u¿ywanych serwerów DNS.
<p>Dane mo¿na pó¼niej skorygowaæ w skryptach startowych 
(<tt>/etc/init.d/network</tt>) oraz plikach <tt>/etc/hosts</tt> i 
<tt>/etc/resolv.conf</tt>.

</ol>

<li><b>Instalacja systemu podstawowego (Base System)</b><br>
Równie¿ tutaj musimy podaæ no¶nik instalacyjny (wybór mamy taki sam jak w 
przypadku instalacji j±dra - patrz <i>Instalacja j±dra systemu i modu³ów</i>). 
Potrzebne bêd± tak¿e informacje konieczne do zlokalizowania pliku 
<tt>base2_2.tgz zawieraj±cego system</tt> (znajduje siê na pierwszej p³ycie CD). 
Wyj±tkiem s± naturalnie dyskietki - w katalogach <tt>disks-1.44</tt> i 
<tt>disks-1.20</tt> mamy przygotowane obrazy w formacie 
<tt>base-&lt;numer&gt;.bin</tt>, gdzie &lt;numer&gt;, to numer dyskietki - w 
przypadku dyskietek 1,44 MB tych ostatnich jest 10, natomiast gdy zamierzamy 
stosowaæ dyskietki 5,25 cala bêdzie ich a¿ 12.

<li><b>Konfiguracja systemu</b><br>
Chodzi przede wszystkim o ustawienie strefy czasowej lub pañstwa, w którym siê 
znajdujemy. My¶lê, ¿e nie sprawi to k³opotów - wystarczy znale¼æ po lewej 
stronie <b>Poland</b> albo po prawej <b>Europe</b> a pó¼niej <b>Warsaw</b>. Ze 
wzglêdu na obowi±zuj±ce w naszym kraju zmiany czasu polecam to pierwsze 
rozwi±zanie. Pó¼niej zostaniemy zapytani, czy chcemy ustawiæ czas GMT czy mo¿e 
wolimy pozostaæ przy czasie lokalnym (<b>local time</b>). Odpowiadamy <b>Tak - 
chcê zmiany na GMT</b> tylko wtedy, gdy posiadamy na naszym komputerze wy³±cznie 
systemy UNIX-owe (nale¿y do nich Linux, czyli równie¿ Debian GNU/Linux). W 
przeciwnym razie trzeba pozostaæ przy <b>local time</b>.

<li><b>Start Linuksa bezpo¶rednio z dysku twardego</b><br>
Zaznaczajmy tê opcjê zazwyczaj wtedy, gdy jedynym systemem w naszym komputerze 
bêdzie w³a¶nie Debian GNU/Linux. W przeciwnym razie nie bêdziemy mogli korzystaæ 
z innych, poniewa¿ partycja podstawowa (Linux native) bêdzie pe³ni³a rolê 
partycji startowej. Du¿o lepszym rozwi±zaniem s± mened¿ery startu takie jak np. 
LILO (<i>LInux LOader</i>), pozwalaj±ce na uruchomienie Linuksa bez pomocy 
dyskietki ratunkowej, a jednocze¶nie zapewniaj±ce dostêp do innych systemów 
operacyjnych znajduj±cych siê na naszych dyskach. Pó¼niej mo¿emy np. umie¶ciæ 
LILO w pierwszym sektorze partycji linuksowej (zgodnie z poni¿szym opisem), 
jednak na razie bezpieczniejsze jest korzystanie z dyskietki systemowej.

<p><i>Konfiguracja LILO (LInux LOader)</i><br>
LILO to tak zwany mened¿er startu - za jego pomoc± mo¿emy uruchamiaæ kilka 
ró¿nych systemów operacyjnych bez u¿ycia dyskietek systemowych i startowych 
CD-ROM-ów. W Debianie 2.2 powinni¶my zainstalowaæ pakiet <tt>lilo</tt> (sekcja 
base). W <tt>/usr/doc/lilo</tt> oraz na stronach <tt>lilo(8)</tt> i 
<tt>lilo.conf(5)</tt>, a tak¿e w pakiecie <tt>lilo-doc</tt> znajduje siê 
obszerna dokumentacja. Plik konfiguracyjny to <tt>/etc/lilo.conf</tt> i na jego 
przyk³adzie mo¿na omówiæ odpowiednie ustawienia (listing 1). Po dokonaniu zmian, 
jako u¿ytkownik root wpisujemy w wierszu poleceñ <tt>lilo</tt> i tym sposobem 
zapisujemy zmiany w sektorze startowym (boot) dysku. Nale¿y pamiêtaæ (je¶li LILO 
jest zainstalowane w MBR - Master Boot Record), ¿e takie systemy operacyjne jak 
Windows 95 po ponownej instalacji nadpisuj± ustawienia <tt>lilo</tt> (zamazuj±c 
zawarto¶æ boot sektora). Gdy tak siê stanie, nale¿y uruchomiæ Linuksa z 
dyskietki startowej a nastêpnie wywo³aæ program <tt>/sbin/lilo</tt> (wpisuj±c 
<tt>lilo</tt>). 

<li><b>Tworzenie dyskietki systemowej</b><br>
Dyskietka systemowa jest niezbêdna. Nawet je¶li zamierzamy uruchamiaæ system z 
dysku twardego (za pomoc± np. menad¿era startu), kiedy co¶ pójdzie nie tak 
zawsze warto mieæ j± pod rêk±. Równie¿ w przypadku zapisania wcze¶niej 
spe³niaj±cej te same funkcje dyskietki startowej (Rescue Floppy), nie nale¿y tej 
opcji pomijaæ.

<p>Dalej mamy jeszcze opcje dotycz±ce kontroli wcze¶niejszych ustawieñ 
(&quot;<i>Przejrzyj tablicê partycji</i>&quot;, &quot;<i>Restart 
instalatora</i>&quot;), konfiguracji obs³ugi PCMIA, a tak¿e uruchomienia pow³oki 
(co nie jest raczej potrzebne, skoro mo¿emy j± wywo³aæ niezale¿nie od procesu 
instalacyjnego - zobacz pocz±tek rozdzia³u). Je¶li nie chcemy korzystaæ z tych 
dodatkowych opcji, pozostaje nam tylko <b>Reboot the System</b> - powodzenia! 
(nie zapomnijmy przywróciæ ustawieñ <b>First Boot Device</b> w BIOS-ie - to 
bardzo czêste przeoczenie).

<li><b>Pozosta³e sk³adniki</b><br>
Przechodzimy do ostatniego etapu instalacji - tutaj nie powinno ju¿ byæ ¿adnych 
problemów.

<ol>
<li><b>Has³a kodowane algorytmem MD5?</b><br>
Odpowied¼ twierdz±ca pozwoli nam na ustawianie hase³ d³u¿szych ni¿ 8 znaków i 
kodowanych trudniejszym do z³amania metod± <i>brute force</i>. Maj±c na uwadze 
bezpieczeñstwo, radzê odpowiedzieæ <b>Tak</b>.

<li><b>Obs³uga shadowingu hase³ (Shadow Password Support)?</b><br>
Zamiast w dostêpnym do czytania dla wszystkich pliku <tt>/etc/passwd</tt>, 
zakodowane has³a bêd± przechowywane w <tt>/etc/shadow</tt>, do którego dostêp ma 
tylko root i cz³onkowie grupy shadow. Ze wzglêdów bezpieczeñstwa odpowied¼ na to 
pytanie powinna zawsze brzmieæ <b>Tak</b>.

<li><b>Has³o superu¿ytkownika</b><br>
Ustawiamy has³o u¿ytkownika root. Na pocz±tek mo¿e byæ dowolne, radzi³bym jednak 
pamiêtaæ o wymogach bezpieczeñstwa (opisujemy je dok³adniej w artykule <a 
href="bezpieczny_debian.html">Debian GNU/Linux - bezpieczna stacja robocza</a>). 
Najlepiej na pocz±tku zapisaæ wprowadzone has³o (zapomnienie has³a to nie koniec 
¶wiata, niemniej sytuacja by³aby nieco k³opotliwa) - pó¼niej mo¿emy oczywi¶cie 
wszystko zmieniæ.

<li><b>Stworzenie zwyk³ego u¿ytkownika</b><br>
Za jego pomoc± bêdziemy korzystaæ z systemu i wykonywaæ zwyk³e czynno¶ci nie 
wymagaj±ce przywilejów. (Powód takiego postêpowania równie¿ zosta³ opisany w 
artykule o bezpieczeñstwie.) Musimy podaæ nazwê (login - od 2 do 8 znaków 
alfanumerycznych) i has³o (mo¿e zawieraæ wszystkie znaki z &quot;dolnej 
po³owy&quot; ASCII).

<li><b>Usuniêcie obs³ugi PCMIA</b><br>
Je¶li nie korzystamy ze z³±cza PCMIA, to mo¿emy w tym momencie usun±æ jego 
obs³ugê. Przyspieszy i u³atwi to znacznie pó¼niejsz± pracê z systemem.

<li><b>Profile instalacyjne i pozosta³e pakiety</b><br>
Ostatnia faza procesu instalacyjnego - dodanie pakietów nie bêd±cych czê¶ci± 
systemu podstawowego. Pierwsz± rzecz±, o któr± zapyta nas program bêdzie rodzaj 
no¶nika instalacyjnego - do wyboru mamy <b>cdrom</b>, <b>http</b>, <b>ftp</b> i 
<b>filesystem</b> (inny system plików). Mo¿emy te¿ rêcznie skonfigurowaæ plik 
<b>/etc/apt/sources.list</b>, tak ¿eby zawiera³ odpowiednie ¶cie¿ki (pó¼niej 
wiêcej informacji mo¿na znale¼æ na stronie <b>sources.list(5)</b>). Podobnie jak 
w przypadku j±dra i modu³ów oraz systemu podstawowego, tak¿e tu musimy podaæ 
potrzebne do zlokalizowania pakietów informacje. Wybieramy rodzaj instalacji. W 
przypadku simple bêdziemy mogli podaæ zestawy pakietów, a reszt± zajmie siê 
program APT. Gdy wybierzemy <b>advanced</b>, musimy liczyæ siê z 
niespodziankami, gdy¿ ciê¿ar instalacji przejmie na siebie narzêdzie o nazwie 
<tt>dselect</tt>. Nawet do¶wiadczonym u¿ytkownikom mo¿e sprawiaæ k³opoty - nie 
jest tak wygodny jak APT, ale za to mamy mo¿liwo¶æ bardziej wnikliwego 
obserwowania przebiegu ca³ego procesu. Wiêcej informacji o programie 
<tt>dselect</tt> znajdziemy w dokumencie <tt>dselect-beginner</tt> (znajduje siê 
na pierwszej p³ycie w katalogu <tt>install/documentation</tt>). Na pocz±tek 
jednak polecam <b>simple</b> - pó¼niej mo¿emy doinstalowaæ interesuj±ce nas 
programy przy u¿yciu <tt>dpkg</tt>. 

<li><b>Logowanie</b><br>
Teraz mo¿emy zalogowaæ siê w systemie na konto wcze¶niej stworzonego u¿ytkownika 
lub jako root. To ju¿ koniec procesu instalacyjnego - mam nadziejê, ¿e przebieg³ 
bez k³opotów, a ten artyku³ s³u¿y³ Czytelnikowi cenn± pomoc±.

</ol>

</ol>

<p>Dziêkujê Micha³owi Piskad³o za udostêpnienie sprzêtu.

<p><b>Przyk³adowe nazwy urz±dzeñ w Linuksie (Dodatek)</b>

<p>
<tt>/dev/hda</tt> - pierwszy dysk IDE<br>
<tt>/dev/hdb</tt> - drugi dysk IDE<br>
<tt>/dev/hdc</tt> - trzeci dysk IDE (zwykle IDE CD-ROM)

<p>
<tt>/dev/hda3</tt> - trzecia partycja pierwszego dysku<br>
<tt>/dev/hdb1</tt> - pierwsza partycja drugiego dysku

<p>
<tt>/dev/sda</tt> - pierwszy dysk SCSI<br>
<tt>/dev/sdb</tt> - drugi dysk SCSI

<p>
<tt>/dev/sda2</tt> - druga partycja pierwszego dysku (SCSI)

<p>
<tt>/dev/fd0</tt> - pierwsza stacja dysków<br>
<tt>/dev/fd1</tt> - druga stacja dysków

<p>
<tt>/dev/lp0</tt> - pierwszy port równoleg³y (drukarki) (LPT1)<br>
<tt>/dev/lp1</tt> - drugi port równoleg³y (na niektórych maszynach mo¿e to byæ 
w³a¶nie LPT1)

<p>
<tt>/dev/psaux</tt> - port PS/2

<p>
<tt>/dev/js0</tt> - joystick 1<br>
<tt>/dev/js1</tt> - joystick 2

<p>
<tt>/dev/ttyS0</tt> - port szeregowy COM1<br>
<tt>/dev/ttyS1</tt> - port szeregowy COM2<br>
<tt>/dev/ttyS2</tt> - port szeregowy COM3

<p>
<tt>/dev/tty0</tt> - pierwsza konsola u¿ytkownika root<br>
<tt>/dev/tty1</tt> - pierwszy wirtualny terminal (konsola)<br>
<tt>/dev/tty6</tt> - szósty wirtualny terminal

<p>
<tt>/dev/ttyp1</tt> - pierwszy pseudoterminal<br>
<tt>/dev/ttyp4</tt> - czwarty pseudoterminal

<p>Wiêcej informacji na stronie podrêcznikowej <tt>MAKEDEV(8)</tt>.